Вашингтон ба ҳамроҳи бархе муттаҳидони араби худ дар ҳоли омодасозии тарҳе барои пасоҷнги Ғазза ҳастанд, ки тибқи иддаои рӯзномаи амрикоӣ, шомили як ҷадвали замонии собит барои ташкили кишвари Фаластин аст.
Рӯзномаи амрикоии «The Washington Post» гузориш додааст, ки давлати Байден ва гурӯҳи кӯчаке аз шарикони ин кишвар дар минтақаи ғарби Осиё дар ҳоли омодасозии тарҳе ҳастанд, ки эҳтимолан давоми ҳафтаҳои оянда эълон мешавад, ки муддаӣ ҳастанд, ки як тарҳи муфассал ва ҷомеъ барои сулҳи тӯлонимуддат байни фаластиниҳо ва саҳюнистҳо аст.
Тибқи ин гузориш, зоҳиран бахшҳое аз ин тарҳ шомили як ҷадвали замонӣ барои ташкили кишвари Фаластин мешавад.
Тарҳи мазкур дар авҷи музокироти Иёлоти Муттаҳидаи Амрико, Қатар ва Миср барои оташбаси муваққат дар Ғазза ва озодии асирони исроилии назди Ҳамос матраҳ шудааст. Ҳамос мегӯяд, ки оташбас бояд доимӣ буда ва тамоми асирони фаластинӣ низ дар изои асирони исроилӣ озод шаванд.
Мақомоти амрикоӣ ва арабӣ мегӯянд, ки оташбаси аввалия, ки зоҳиран ҳадди ақал 6 ҳафта пешбинӣ мешавад, замонро барои ошкорсозии тарҳи пасоҷнг, ҷалби ҳимоят барои ин тарҳ ва бардоштани гомҳои аввалия ба сӯи иҷрои ин тарҳ фароҳам мекунад.
Тибқи гузориши The Washington Post, тарроҳони ин тарҳ умедвор ҳастанд, ки қабл аз оғози моҳи мубораки Рамазон дар таърихи 10 март, тавофуқ дар заминаи озодии асирон ҳосил шавад.
Яке аз мақомоти амрикоӣ, ки хост номаш фош нашавад, дар бораи ин тарҳ гуфтааст, ки «масъалаи калидии тавофуқ дар хусуси гаравгонҳо (асирон) аст».
The Washington Post идома медиҳад, ки бо вуҷуди онки ширкаткунандагон дар ин тарҳ аз ҷумла Миср, Урдун, Қатар, Арабистони Саудӣ, Имороти Муттаҳидаи Араб ва намояндагони фаластинӣ ба ҳамроҳи Амрико дар талош ҳастанд, то байни худ ба тавофуқ бирасанд, ин нигаронӣ вуҷуд дорад, ки ҳамлаи қарибулвуқуи Исроил ба Рафаҳ, буҳрони Ғаззаро ташдид кунад ва ҳам тавофуқ дар заминаи асирон ва ҳам талош барои сулҳи баландмуддатро аз байн барад.
Кишварҳое, ки дар барномарезии тарҳи пасоҷанги Ғазза мушорикат доранд, умедвор ҳастанд, ки дар бораи ин тарҳҳои худ бо раҳбарони Аврупо ва дигар нуқтаҳои ҷаҳон дар конфронси амниятии Мюнхен, ки аз имрӯз ҷумъа оғоз мешавад, гуфтугӯ кунанд.
Тибқи гузориши The Washington Post, мақомоти амрикоӣ мегӯянд, ки феҳристи иқдомоти таҳти баррасӣ шомили ба расмият шинохтани зудҳингоми кишвари Фаластин аз сӯи Амрико мешавад.
Бо ин вуҷуд, The Washington Post мегӯяд, чандин даҳа талоши ноком барои таҳаққуқи роҳи ҳалли ду кишваре, тааҳҳуди Иёлоти Муттаҳидаро ба вижа дар соли интихоботи Амрико, ки ҷанги Ғазза ва ҳимояти Вашингтон аз Телавив ба масоили муҳими сиёсии Иёлоти Муттаҳида табдил шуда, зери савол мебарад.
Амр Мӯсо, ки дар байни солҳои 1991 то 2001 ба унвони вазири хориҷаи Миср ва дар байни солҳои 2001 то 2011 ба унвони дабири кулли Иттиҳоди Араб фаъолият дошта, дар ин хусус мегӯяд «забони “фароянди сулҳ” барои муддати 10 сол дар даҳаи 90 ҳамроҳи мо буда ва ҳеҷ чиз аз он берун наомад. ин фақат як тарфанд аст».
Вай идома дод «агар мо мехоҳем мушкилро ҳал кунем….бояд як чорчӯби замонӣ вуҷуд дошта бошад».
Холид Ҷенеди, мудири барномаи умури Фаластин ва фаластиниҳо-исроилиҳо дар андешкадаи ғарби Осиё низ дар ин хусус мегӯяд «то замоне ки ҳарф аз поёни ишғолгарии Исроил дар Каронаи Бохтарӣ набошад, ин мавзуъҳо (ташкили кишвари Фаластин) аҳамияти надорад».
Ҷенедӣ ҳамчунин мегӯяд, ки Байден тамоюли чандоне ба истодан муқобили Исроил надорад ва фақат «дастони онҳоро фишор медиҳад ва мегӯяд эй кош иҷозаи кумакҳои бештар ва куштори камтари ғайринизомиёнро медодед».
Мушовири пешини Вазорати хориҷаи Амрико ва ҳамоҳангкунандаи музокироти арабҳо-Исроил ва узви аршади андешкадаи Коранги Орун Девед Милер бар ин бовар аст «агар ба расмият шинохтани расмӣ ё амалии Фаластинро таъмим диҳанд, ҳайрат хоҳам кард»!
Вай низ мувофиқи ин масъала аст, ки тааҳҳуд барои ташкили кишвари Фаластин бидуни бардоштани гомҳои мунсаҷим дар як чорчӯби замонии собит, бефоида аст.
Тавфиқ Алтирой, узви кумитаи ҷунбиши Фатҳ дар хусуси ин тарҳ мегӯяд «амрикоиҳо фикр мекунанд, ки метавонанд ба инҷо биёянд ва бо мо бозӣ кунанд. Агар бихоҳем раҳбарии худро таҷдид кунем, комилан ба тасмими худи мо бозмегардад».
Аз тарафи дигар, яке аз мақомоти араб дар музокироти фавқ мегӯяд, ки ҷунбиши сиёсии Ҳамос низ бояд дар музокирот ва давлати ояндаи Фаластин ҳузур дошта бошад.
Вай дар ин бора гуфт «мо ба касе ниёз дорем, ки намояндаи онҳо (Ҳамос) бошад, то боварӣ ҳосил шавад, ки онҳо бо ин мавзуъ мувофиқ ҳастанд».
Як рӯзномаи ибрӣ рӯзи панҷшанбе фош кард, ки тарҳе аз сӯи бархе кишварҳои арабӣ бо мушорикати Иёлоти Муттаҳидаи Амрико барои эҷоди як кишвари фаластини дар Каронаи Бохтарӣ дар ҳоли омодасозӣ аст.
Хабарнигори Ал-Олам ба нақл аз рӯзномаи Идиут Оҳоронут гуфт: «Иёлоти Муттаҳидаи Амрико, Арабистони Саудӣ, Иморот, Урдун ва Миср дар ҳоли омодасозии тарҳе барои шаҳраксозӣ дар сарзаминҳои фаластинӣ ҳастанд. Ин тарҳ марбут ба ташкили давлати фаластинӣ дар Каронаи Бохтарӣ аст.»
Вай афзуд: «бахше аз ин тарҳ ташкили як ҳукумати технокрот дар Каронаи Бохтарӣ ва борикаи Ғазза бо ҳадафи омодасозии фазо барои раванди ҳалли вазъият ва ҳамчунин бозсозии борикаи Ғазза аст.»
Хабарнигори Ал-Олам илова кард: «пас аз ифшои ин тарҳ тавассути ин рӯзномаи исроилӣ, Смутрич, вазири дороии режими саҳюнистӣ эълон кард, ки ташкили кишвари Фаластин ҳаргиз иттифоқ нахоҳад афтод ва исроилиҳо ба Амрико ё ҳеҷ кишвари дигаре иҷоза намедиҳанд, ки дар сарзамини Фаластин давлати фаластинӣ эҷод кунад.»
Ҷон Кербӣ, сухангӯи Шӯрои амнияти миллии Кохи сафед ҳам дар ҷамъи хабарнигорон ба ин тарҳ ишора карда ва гуфта буд, ки Байден дар бораи инки роҳкори дудавлатӣ ба чӣ шакле хоҳад буд «зеҳни инъитофпазир» дорад. Ӯ гуфт, ки раисҷумҳур, «зарурати қадре инъитофпазире»-ро дар хусуси ташкили кишвари мустақилли Фаластин дарк мекунад.
Албатта баҳси ташкили кишвари Фаластин бидуни артиш аз муддатҳо пеш матраҳ буда ва ҳатто 10 соли пеш, дар авҷи музокираҳо ба миёнҷигарии Амрико барои ҳалли даргириҳо байни Фаластин ва Исроил иддао шуда буд, ки «Маҳмуд Аббос», раиси ташкилоти худгардон, ташкили кишвари Фаластини бидуни артишро дар изои бархе имтиёзҳо пазируфтааст. Ин тарҳ, бо вуҷуди ин ҳама талошҳо ва бозтобҳо, дар он замон ноком монд.
Як рӯзномаи амрикоӣ ба нақл аз манобеи гумном муддаӣ шудааст, ки Кохи сафед ба зудӣ кишвари мустақилли Фаластинро ба расмият хоҳад шинохт.
Нию-йорк Таймз навишта, ки дар ин тарҳ муқаррар хоҳад шуд, ки марзҳо ва дигар ҷузъиёти марбут ба ташкили кишвари Фаластин бояд дар оянда мушаххас шаванд. Мутобиқи ин иддао, яке аз равишҳои Амрико барои пешбурди ин тарҳ аз тариқи муаррифии қатъномае дар Шӯрои амнияти Созмони Милал аст, ки дастикам тавассути Вашингтон вето нахоҳад шуд.
Идаи ташкили Фаластин бидуни артиш тарҳе аст, ки Бенёмин Нетаняҳу, нахуствазири Исроил байни солҳои 2009 то 2015 чандин бор онро матраҳ кард, аммо дар солҳои ахир ишорае ба он накардааст.